Taalverwarring

Als men met mensen uit een ander taalgebied in aanraking komt, kan men die mensen soms onbedoeld geheel verkeerd begrijpen. Ook al verstaat men nog zo goed wat zij zeggen. Dit kan soms zelfs tot tenenkrommende situaties leiden. Zoals het geval is wanneer men niet helemaal goed op de hoogte is van de werkelijke betekenis van een woord uit die vreemde taal. Of wanneer men niet goed weet in welke context die mensen uit dat andere taalgebied bepaalde woorden of zinsfrases wel of niet gebruiken. Voor een (H)ollander is het verstaan van de Vlaamse taal over het algemeen geen groot probleem. Toch kan die (H)ollander zich soms behoorlijk vergissen in het verstaan van hetgeen een Vlaming, op de hem zo kenmerkende sympathieke wijze, uitdrukt. En die initiële vergissing blijkt dan soms zo verankerd te raken in de eigen taal dat deze eeuwenlang in die eigen taal blijft bestaan. Een eenmaal verkeerd begrepen woord vanuit een ander taalgebied, blijft dus soms heel lang in de eigen taal verkeerd begrepen worden.

In het Nederlands heeft zich een dergelijke misvatting voorgedaan met betrekking tot het uit het Vlaams binnengekomen woord: "poepen". Dit Vlaamse woord heeft namelijk niets van doen met de defaecatie, maar alles met een heel andere aandrift die mensen nu eenmaal hebben en die nodig is voor het verkrijgen van nageslacht. Mensen in Nederland gaan het liefst in hun eentje "poepen", maar in het land der Vlamingen doet men dat altijd samen met een partner. Datgene wat onze Zuiderburen met het woord "poepen" aanduiden, wordt door onze Oosterburen wel met het woord "poppen" aangeduid. Als een Duitser tegen u zegt: "Ich möchte mit Ihnen gerne poppen", kunt u dat net zo goed als een vorm van onwelkome opdringerigheid ervaren, als wel als een welkome kans op een leuk verzetje met die Duitser. Fransen, die op zeker moment dezelfde verlangens hebben als de Duitsers, lijken zich in onze beleving in hun melodieuze taal wat dat betreft veel romantischer uit te drukken. Maar voor de Fransen zelf is dat ook bepaald geen omhullend taalgebruik. Zij zeggen dan in vergelijkbare omstandigheden: "voulez vous couchez avec moi?" In het Nederlands bestaat vanouds ook een zinssnede waarmee men al evenmin teveel om de hete brij heendraaide. Deze luidt als volgt: "ik zou graag het bed met je willen delen". In onze huidige tijd, met zijn overigens zo vrije seksuele moraal, wordt een dergelijke verwoording van iemands verlangen, toch wel als een vreemde en onacceptabele direktheid ervaren.

(H)ollanders die eenmaal goed hebben begrepen wat hun Zuiderburen werkelijk met het woord "poepen" bedoelen, zouden dat tegenover de Vlamingen als "vies doen" kunnen gaan betitelen. Zonder te beseffen dat juist die bepaalde zinsfrase in het Vlaams ook weer heel anders zou kunnen worden begrepen, zoals blijkt uit het volgende waargebeurde voorval: "een Vlaamse man die met zijn aardige vrouw en zijn lieftallige puberdochter voor de eerste maal op bezoek was bij een Nederlands gezin, zei over zijn dochter dat zij thuis vaak vies doet". Voor dat Nederlandse gezin leek dat zondermeer een onbetamelijke openbaring van die Vlaamse vader over zijn dochter te zijn. Tot die Nederlandse mensen erachter kwamen dat hij hiermee bedoelt te zeggen dat zijn dochter thuis vaak vervelend doet.

Het woord "poppen" van onze Oosterburen gebruikt men in het Nederlands als meervoud van het woord "pop". Dat woord leidt, zoals hierboven ook al staat uitgelegd, nogal gauw tot taalverwarring in het contact tussen Nederlanders en Duitsers.

Het Duitse woord voor het Nederlandse woord "pop" is "puppe". En het meervoud hiervan is "puppen". Maar omdat de letter "u" zonder umlaut (trema) in het Duits als "oe" wordt uitgesproken, wekt voor een Nederlander dat meervoud van het Duitse woord "pop" associaties op met het Nederlandse woord "poepen". Voor ons als Nederlanders is dat slechts een trivaliteit. Maar voor een Vlaming is dat woord "puppen", wat Duitse meisjes zo vaak tijdens hun spel plegen te gebruiken, erg confronterend. "Op een dergelijke jonge leeftijd, dat die Duitse meisjes nog met poppen horen te spelen, is het voor hen beslist niet gepast om te gaan "poepen", zullen de Vlamingen mogelijk gaan denken.

Dit soort taalverwarring, wat voor wanbegrip in het contact tussen mensen uit verschillende taalgebieden kan zorgen, lijkt slechts een banaliteit te zijn. Maar voor mensen uit Nederlandse gezinnen met betrekkelijk jonge kinderen, die vrij veel in contact komen met mensen uit Duitsland en/of uit België, is het goed te weten dat dit soort taalverwarring zich in die situatie kan voordoen. Dit is vooral ook goed om te weten als men als kinderrijk gezin frequent gasten uit België en Duitsland in huis ontvangt.